Europejscy hodowcy wiedzą, że warto dbać o dobrostan bydła, nie tylko ze względów etycznych, ale także produkcyjnych i ekonomicznych. Zadbane zwierzęta mniej chorują i dają lepszej jakości mięso. Wysokich standardów oczekują również konsumenci.
Kurs na dobrostan
Pierwsze przepisy dotyczące ochrony zwierząt hodowlanych w Unii Europejskiej pojawiły się już w latach 70. Jednak dopiero dyrektywa z 1998 roku w sprawie ochrony zwierząt hodowlanych stanowiła przełom w tej kwestii, wprowadzając normy ochrony dla wszystkich zwierząt hodowlanych wykorzystywanych do produkcji żywności, wełny, skóry, futra lub w innych celach, w tym także ryb, gadów i płazów. W miarę jak rozwijała się wiedza na temat potrzeb i dobrostanu zwierząt hodowlanych, unijne przepisy również ulegały zmianom.
Źródła naukowe potwierdzają, że wprowadzenie norm dobrostanowych może wpłynąć na poprawę jakości mięsa i innych produktów pochodzenia zwierzęcego, a także na poprawę zdrowia i samopoczucia ludzi. W ostatnich latach Unia Europejska zaostrzyła przepisy dotyczące ochrony zwierząt hodowlanych.
Zgodnie z nową strategią polityczną „od pola do stołu”, na rzecz bardziej zrównoważonego rolnictwa, Komisja Europejska dokonuje przeglądu wszystkich przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt hodowlanych. Jednym z kluczowych gatunków hodowlanych w UE jest bydło, a standardy hodowli odnoszące się do tej grupy zwierząt są ściśle regulowane przez przepisy UE i krajowe. Podstawową zasadą dobrostanu bydła jest zapewnienie zwierzętom możliwie najlepszych warunków życia i minimalizowanie ich cierpienia. Cele te osiąga się poprzez spełnienie szeregu wymagań dotyczących karmienia, hodowli, transportu oraz opieki weterynaryjnej.
Polska liderem dobrostanu zwierząt
Polskie hodowle są na zdecydowanie wyższym poziomie niż w wielu krajach starej Europy. Metody zbliżone do naturalnych gwarantują z jednej strony wysoki komfort utrzymania zwierząt, a z drugiej wzrost ilości zdrowej i certyfikowanej żywności wolnej od antybiotyków.
W Unii Europejskiej, a także w Polsce, standardy dobrostanowe dotyczące bydła są ściśle określone przez przepisy prawne. Krajowe przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt określa ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt.
Warto zaznaczyć, że wymagania dobrostanu wiążą się ściśle z Wspólną Polityką Rolną UE, która szczegółowo określa wsparcie finansowe dla rolników utrzymujących bydło w określonych warunkach dobrostanu. Ekoschematy powiązane z dobrostanem zwierząt znacząco zwiększają komfort życia zwierząt i cieszą się dużym zainteresowaniu polskich rolników, którzy chętnie deklarują przystąpienie do ekoschematów.
Wymogi dobrostanu bydła
Wymogami objęte są̨ krowy mamki, cielęta, opasy o masie ciała do 300 kg i jałówki użytkowane w kierunku mięsnym.
- zwiększona powierzchnia bytowa
krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym, utrzymywanym bez uwięzi, zapewnia się̨ zwiększoną̨ o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach;
- ściółka
zapewnienie utrzymania zwierząt na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką̨ ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej zwierzętom na jednoczesny odpoczynek;
- wybieg
zapewnienie zwierzętom wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok;
- wypas
zapewnienie zwierzętom wypasu bez uwięzi przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym przez minimum 6 godz. dziennie.
Zadaniem hodowców bydła jest dbanie o dobrostan zwierząt i polscy rolnicy z tego zadania wywiązują się wzorowo. W większości zapewniają zwierzętom lepsze od optymalnych warunków utrzymania, przede wszystkim by zwiększyć ich zdrowotność, zmniejszyć stres i odpowiedzieć na współczesne zapotrzebowania rynku.
Żródła:
Eurogroup for Animals. (2021) The European Commission’s evaluation on the EU Strategy for the Protection and Welfare of Animals (2012 – 2015).
Ekspertyza Instytutu Zootechniki PIB autorstwa dr hab. Piotra Wójcika, dr Agaty Karpowicz oraz dr Grzegorza Skrzyńskiego.