Europejskie przepisy dotyczące bezpieczeństwa żywności są jednymi z najbardziej rygorystycznych na świecie, zapewniając konsumentom pełne zaufanie do produktów pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, mleko czy jaja. Jednym z kluczowych elementów tych regulacji jest ochrona przed szkodliwymi pozostałościami antybiotyków i innych leków weterynaryjnych w żywności.
Czym są maksymalne limity pozostałości (MRL)?
Unia Europejska wprowadziła pojęcie maksymalnych limitów pozostałości (MRL), czyli naukowo ustalonych granic bezpieczeństwa określających maksymalne dopuszczalne stężenie pozostałości leków w żywności. Limity te są tysiące razy niższe niż poziomy, które mogłyby stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumenta. Zostały one opracowane z uwzględnieniem licznych współczynników bezpieczeństwa i są stale monitorowane przez odpowiednie organy krajowe.
Kiedy zwierzęta hodowlane są leczone lekami, zawarte w nich substancje są metabolizowane i eliminowane z organizmu w określonym czasie. Właśnie dlatego ustalono tzw. okresy karencji, czyli minimalny czas, jaki musi upłynąć od podania leku do wprowadzenia produktów zwierzęcych do łańcucha pokarmowego. Dzięki temu wszelkie pozostałości leku znajdują się znacznie poniżej MRL lub zanikają całkowicie.
Antybiotyki pod szczególną kontrolą
Szczególną uwagę poświęca się antybiotykom, które są stosowane w leczeniu zwierząt hodowlanych. Przepisy unijne, takie jak rozporządzenie nr 470/2009 i rozporządzenie nr 37/2010, jasno określają maksymalne limity pozostałości tych substancji. Wszystkie leki weterynaryjne muszą przejść szczegółową ocenę bezpieczeństwa przeprowadzaną przez instytucje takie jak Europejska Agencja Leków (EMA) czy Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Z raportu EFSA wynika, że liczba przypadków przekroczenia dopuszczalnych limitów pozostałości antybiotyków jest niezwykle niska i stale maleje. W 2022 roku, spośród ponad 620 tysięcy próbek produktów zwierzęcych, tylko 0,14% wykazało obecność pozostałości antybiotyków powyżej dopuszczalnych limitów. To świadczy o wysokiej skuteczności europejskiego systemu monitorowania i wdrażania regulacji.
Środki ograniczające ryzyko antybiotykooporności
Przepisy UE nie tylko chronią konsumentów, ale także przeciwdziałają rozwojowi antybiotykooporności. Branża hodowlana i weterynaryjna w coraz większym stopniu ograniczają stosowanie antybiotyków, a rolnicy ściśle przestrzegają okresów karencji. Zwiększona świadomość i przestrzeganie przepisów przyczyniają się do dalszego zmniejszania ryzyka występowania antybiotyków w żywności.
Podsumowanie
Dzięki surowym regulacjom prawnym i nowoczesnym standardom produkcji, konsumenci w Unii Europejskiej mogą mieć pewność, że żywność pochodzenia zwierzęcego jest bezpieczna i wolna od szkodliwych pozostałości leków weterynaryjnych. Regularne monitorowanie, ustalanie maksymalnych limitów pozostałości oraz skuteczna kontrola przestrzegania przepisów przez hodowców i producentów żywności sprawiają, że jakość produktów zwierzęcych w UE stoi na najwyższym poziomie.
Dlaczego warto zaufać europejskim regulacjom?
- MRL są tysiące razy niższe niż poziomy szkodliwe dla zdrowia.
- Okresy karencji gwarantują, że pozostałości leków zanikają przed wprowadzeniem żywności na rynek.
- Antybiotyki i inne leki weterynaryjne podlegają szczegółowym badaniom i kontroli.
Europejski model ochrony konsumentów stanowi przykład efektywnego połączenia nauki, technologii i surowych przepisów prawnych, które razem tworzą barierę ochronną dla zdrowia publicznego.